Gniew - Tymawa - Opalenie
Gniew - Tymawa - Opalenie
Gniew - Tymawa - Opalenie
Gniew - Tymawa - Opalenie
Gniew - Tymawa - Opalenie
Gniew - Tymawa - Opalenie
Gniew - Tymawa - Opalenie
Gniew - Tymawa - Opalenie
Gniew - Tymawa - Opalenie
Gniew - Tymawa - Opalenie
Gniew - Tymawa - Opalenie
Gniew - Tymawa - Opalenie
Gniew - Tymawa - Opalenie
Gniew - Tymawa - Opalenie
Gniew - Tymawa - Opalenie

Gniew - Tymawa - Opalenie

Miejscowość , ulica Opis Gniew, Plac Grunwaldzki Najcenniejszy w województwie pomorskim i największy zespół zabytkowych kamienic. Historia niektórych z nich sięga nawet XIV wieku. Przebudowane w XVIII wieku, zachowały gdzieniegdzie jeszcze stropy belkowe, stolarkę okienną oraz cenne elementy wyposażenia takie jak klatki schodowe z dekoracyjnymi balustradami czy drzwi płaskorzeźbione z ozdobnymi okuciami i mosiężnymi gałkami pochodzącymi z tego okresu. Tym, co absolutnie wyróżnia Gniew spośród innych miast i miasteczek Pomorza, są datowane na XV wiek "gniewskie leby", czyli świetnie zachowane domy podcieniowe znajdujące się po zachodniej stronie rynku. ... W centralnej części placu usytuowany został ratusz miejski, wykorzystywany obecnie przez Urząd Miasta. Ta zbudowana na przełomie XIV i XV wieku budowla pierwotnie stanowiła czworoboczny obiekt z wewnętrznym dziedzińcem, wieżą i kramami w przyziemiu. W 1920 roku, prowadząc na terenie pobliskiego Powiśla akcję propagandowo ? agitacyjną poprzedzającą plebiscyt w sprawie włączenia tego obszaru do Polski, Gniew odwiedzili poeta Jan Kasprowicz oraz pisarz Stefan Żeromski. Spotkali się oni wówczas w ratuszu z pierwszym starostą powiatu gniewskiego Franciszkiem Czarnowskim. Dziś, do najstarszych części gmachu należą piwnice i przyziemie. Wejście do ratusza prowadzi przez stylowy podcień. W północno-wschodnim narożniku rynku obejrzeć można zabytkową studnię-pompę z 1873 roku ul. Piłsudskiego W okazałej rogowej kamienicy na tej ulicy mieściła się niegdyś firma ?polskiego króla?, prezesa Kurkowego Bractwa Strzeleckiego, działacza na rzecz polskości Jana Andrzeja Kleina. Przedsiębiorstwo prowadziło handel towarami kolonialnymi, żelazem, zajmowało się także fabrykacją likierów. Do sklepu przylegała przestronna restauracja, wokół której skupiało się życie polskiej ludności. ul. Kościuszki Komisariat Policji. Budynek Ochotniczej Straży Pożarnej, której początki w Gniewie sięgają końca XVIII wieku. W 1849 roku zreorganizowano dotychczas istniejącą straż, powołując Gniewskie Towarzystwo Przeciwpożarowe i Ratownicze (Mewer - Feuer Rettungs Verein). W 1856 roku wzniesiono nową remizę i wieżę obserwacyjną. Rada Miejska dnia 06 lutego 1897 roku zatwierdziła nowy statut, który zobowiązywał do służby wszystkich zdolnych do pracy mężczyzn. Straż otrzymała wówczas nową nazwę - Ochotnicza Straż Pożarna (Freiwilligen Feuerwehr) w Gniewie. Droga krajowa Nr 91 Most na Wierzycy Wierzyca jest drugą po Wdzie co do długości rzeką Kociewia. Łączy Kaszuby z Kociewiem, przepływa przez Starogard Gdański, Pelplin i Gniew. Ma długość 151 km, a różnica wysokości pomiędzy źródłami a ujściem wynosi 174 m. Jej źródła znajdują się na Kaszubach na wysokości 240 m n.p.m. na przedpolu Wzgórz Szymbarskich ze szczytem Wieżyca. Głównymi jej dopływami są Wietcisa, Piesienica, Węgiermuca i Janka (Jonka). Jest to typowa rzeka pojezierna, silnie meandrująca, tworzy niezliczoną ilość pętli i stanowi coraz bardziej popularny szlak kajakowy wyposażony w dobrą infrastrukturę, w tym liczne miejsca postoju i wypoczynku. Nad Wierzycą, między Pelplinem a Gniewem we wczesnym średniowieczu nastąpił silny rozwój osadnictwa, o czym świadczą licznie występujące wzdłuż rzeki grodziska. W IX wieku podróżnik, zwany Geografem Bawarskim, określił ziemie nad Wierzycą ?Verizane Civitate?. Już od średniowiecza rzeka była wykorzystywana dla celów gospodarczych. Powstawały więc spiętrzenia, przy których budowano młyny. Najbliższy założony przez Krzyżaków znajdował się w Brodzkich Młynach. W średniowieczu Wierzyca była rzeką graniczną pomiędzy ziemią gniewską a ziemią tymawską. W 1673 roku swą podróż Wierzycą na odcinku Gniew ? Pelplin w łodzi weneckiej odbył Jan III Sobieski. W pierwszej połowie XIX wieku, w wyniku prac regulacyjnych Wisły, ujście rzeki przesunięto dalej na wschód. W XIX i XX wieku nad Wierzycą, w miejscu dawnych młynów, budowano elektrownie wodne. Nicponia Nicponia to dawna wieś karczemna powstała w XVIII w. na przedmieściu Gniewa. W źródłach pisanych pojawia się po raz pierwszy ok. 1790 r. jako Nitzponie, a następnie Nicponia (1886). Jest to nazwa humorystyczna typowa dla nazw karczem i osad karczemnych. Pierwotnie siedlisko wsi usytuowane było w pobliżu osady Nowy Dwór i tzw. Katzerkampe. Wieś rozwinęła się w XIX i XX w. Powstało wtedy wiele dużych domów mieszkalnych i usługowych, cukrownia, do której doprowadzono kolejkę wąskotorową. Przez wieś wybudowano drogi bite do Opalenia (1891 )i z Bydgoszczy przez Nicponię do Królewca (1824-1830). W zachodniej części wsi znajdowały się tereny ćwiczeń i strzelnice dla jednostki wojskowej z Gniewa. Od 1922 r. w Nicponi mieszkał gen. Karol Trzaska ? Durski, marszałek polny austriacki, komendant Legionów Polskich, członek Rady Wojennej. We wsi znajduje się pałac z XIX w., budynek administracyjny dawnej cukrowni, budynki mieszkalne z XIX i XX wieku, pozostałości strzelnic wojskowych z XX w. i pomnik poległych jeńców z okresu II wojny światowej. Tymawa Tymawa to malowniczo położona wieś wśród pięknych nadwiślańskich wzgórz, które Jan III Sobieski nazywał Alpami Tymawskimi. W źródłach pisanych jej nazw pojawia się po raz pierwszy w 1224 r. Jest to prawdopodobnie pierwotna słowiańska nazwa wodna odnosząca się do rzeki lub strumyka. To tutaj osadzony został jedyny na ziemiach polskich tajemniczy zakon cystersów z hiszpańskiej Calatravy. W dokumentach z XIII w. mowa jest o czterech zakonnikach- rycerzach: mistrzu Florentinusie oraz braciach Herbercie, Konradzie i Magnusie. Zakonnicy, oprócz działalności misyjnej, zajmowali się uprawą winorośli. Ich gród wraz z winną górą znajdował się w miejscu obecnego kościoła parafialnego. W 1305 r. Tymawa wraz z częścią ziemi została przejęta przez Krzyżaków, którzy posiadali ją do 1464 r. Po powrocie do Polski wieś weszła w skład starostwa gniewskiego. Kościół parafialny p.w. Michała Archanioła został wybudowany w XVII w. Pierwotny kościół istniał prawdopodobnie w tym miejscu w XIII wieku, następny pochodził z końca XVI wieku i posiadał konstrukcję szkieletową wypełnioną cegłą. Konsekrował go w 1665 roku biskup sufragan włocławski Jacek Swięcicki. Wyposażenie, ołtarze, feretrony i rzeźby pochodzą z czasów późnego renesansu i baroku. W Tymawie urodził się Alfons Schultz ? kapłan, działacz społeczny, założyciel wielu organizacji , senator RP, zginął śmiercią męczeńską w obozie w Stutthofie. Osada Betlejem Twórcą tej nazwy był proboszcz Tymawy z okresu międzywojennego. Przyczyna była dość prozaiczna, proboszcz miał problemy z informowaniem mieszkańców choćby o tym, jak będzie chodził po kolędzie. Zagrody były porozrzucane, więc postanowił małe osady nazwać. Trzy domy za Tymawą, ale pozostające w granicach wsi nazwał Betlejem. Inne trzy położone bliżej Jelenicy obdarował mianem Trzech Króli. Osadę położoną w malowniczej dolinie nazwał Rzymem. Te nazwy utrwaliły się w tradycji i przeszły do nazewnictwa urzędowego. Jaźwiska Pierwotnie wieś należała do Krzyżaków, a od pierwszej połowy XV w. stanowiła polską własność rycerską. W XVII w. sprowadzili się do niej menonici ? uchodźcy religijni pochodzący z terenu północnych Niemiec i Holandii, posiadający dużą wiedzę z zakresu hydrotechniki i melioracji. Jaźwiska słynęły kiedyś z wikliniarstwa i wyrobu powideł śliwkowych. Na zachód od wsi, przy drodze do osady Rzym znajduje się wolnostojące wzniesienie, które można obejść dookoła. Nosi ono nazwę ?Złota Góra?. U jej podnóży ma swoje źródło strumyk ?Dziewcza dziura?. Te charakterystyczne nazwy mogą nawiązywać do tradycji pogańskiej tych miejsc, gdzie kiedyś odprawiano obrzędy i składano ofiary. W czasach chrześcijańskich miejscowa ludność mogła znajdować pozostałości składanych darów, stąd tradycja o złocie, srebrze i zakopanych w pobliżu wzniesienia skarbach Aplinki W 2013 r. wybudowano tu most przez Wisłę do Kwidzyna. W miejscowości tej znajduje się też przepompownia, której zadaniem jest przepompowywanie wód kanału Muzawy i Strugi Młyńskiej przez wał w okresie, gdy poziom wód Wisły jest wyższy. Opalenie Wieś czarownych krajobrazów i urzekającej przyrody. Pierwsza wzmianka historyczna nt. Opalenia pochodzi z 1365 r. Odkrycia archeologiczne dowodzą jednak, że ziemię tę zamieszkiwali ludzie już 1500 lat przed Chrystusem. W XVIII w. wieś, folwark i łąki nadwiślańskie należały do rodziny Czapskich. Piotr Czapski założył Akademię Opaleńską, której działalność została reaktywowana w 1999 r. Jego syn Jakub, chorąży pomorski i podskarbi Prus Królewskich ufundował kościół pw. Apostołów Piotra i Pawła. Kościół parafialny został ufundowany w 1773 r. Wybudowano go na miejscu poprzedniego kościoła o konstrukcji ryglowej z 1665 roku. Obecna świątynia jest utrzymana w stylu barokowym. Większość wyposażenia pochodzi z XVIII wieku. min. w granitową kropielnica, krzyż gotycki i portret fundatora. Kościół odnowiony został w latach 1909 i 1914 W tym też czasie wybudował także pałac, w którym, wg tradycji ludowej, w 1812 r. nocował Napoleon Bonaparte, udający się z wyprawą do Rosji. W XIX w. powstał kościół ewangelicki, a działalność produkcyjną rozpoczęła cegielnia i młyn. W 1924 r. zostało w Opaleniu założone pierwsze koło Ligi Ochrony Przyrody. W otoczeniu wsi znajduje się kompleks lasów z rezerwatem przyrody ?Opalenie? oraz Izbą Edukacji Ekologicznej w Pólku. Budynek szkoły został wybudowany w 1903 roku. Po II wojnie światowej szkoła wznowiła swoją działalność 30 kwietnia 1945 r. 28 maja 1977 r. zaś nadano jej imię Józefa Czyżewskiego (1857 - 1935), działacza narodowego i społecznego urodzonego w pobliskich Widlicach. Czyżewski był wydawcą ?Kuriera Gdańskiego?, ?Tygodnika Gdańskiego? oraz współzałożycielem ?Gazety Gdańskiej?. Na początku XX wieku założył również Związek Polskich Towarzystw Ludowych w Gdańsku.


    Opinie

    Ta trasa nie posiada jeszcze opinii.

Mapa

Ta trasa nie posiada jeszcze oceny.
12.69
Kilometrów